Was is dan wel verstandig om te doen?
Wat slimmer is, is om je dag in kleine behapbare brokjes te verdelen en je “Gaspedaal” en ” Acculader” gedurende de dag héél vaak afwisselend AAN en UIT te zetten. Wannéér je precies moet wisselen van het ene naar het andere systemen moet je leren voelen.
Of eigenlijk…je moet het juist NIET voelen.
Wat ik daarmee bedoel te zeggen is dat je niet door moet gaan met iets tot je lijf roept “ik kan niet meer!”.
Maar stop met wat je doet vóórdat je pijn of vermoeidheid ervaart. Dat kan lastiger zijn dan het klinkt hoor. I know!
De meeste mensen met chronische pijn onderschatten hoe vaak en hoe lang hun “Gaspedaal” aan staat en HOE KLEIN de stapjes moeten worden om te kunnen herstellen. “Ik doe al zoveel minder” hoor ik ze dan zeggen. Maar serieus…je moet hééél ver terugschakelen in het begin. Het kan zomaar zijn dat je het opstaan, ontbijten, douchen, aankleden, haren föhnen en jezelf opmaken, over de hele dag moet verdelen met tussendoor rustmomenten, om ervoor te zorgen dat je niet over je grens gaat en je “Gaspedaal” alweer te lang aanzet. De overprikkeling moet eerste uitdoven!! Daarna ga je opbouwen zonder die prikkelgrens te overschrijden.
Je moet jezelf in deze fase ook echt niet vergelijken met de oude gezonde jij, of met hoe gezonde mensen hun dag indelen. Begin blanco en blijf goed voelen wat je lijf je vertelt.
Probeer dit maar eens:
Ga vandaag eens een taak doen, iets in je huishouden bijvoorbeeld, en houd bij hoe lang het duurt voordat je lijf aangeeft dat je moet stoppen. Stel, dat is na 30 minuten. Dan ga je die taak vanaf nu een week lang MAXIMAAL 15 minuten achter elkaar doen en dan stop je! Ook als de taak niet af is. Misschien denk je dan “Ja maar ik had nog best wat meer kunnen doen hoor!” …Perfect! Dat is precies de bedoeling. Dan stop je precies op tijd!
Nu ga je een half uur rusten! Pak een kopje thee, een tijdschrift of ga op de bank liggen en ontspan!
Daarna mag je weer maximaal 15 minuten verder gaan met die ene taak om vervolgens weer even te pauzeren. Enzovoort. Als dit goed gaat zonder dat je klachten opspelen of erger worden dan kun je de week erna 20 minuten actief zijn, afgewisseld met 30 minuten rust. De week daarna 25 minuten actief…enz.
Het klinkt misschien overdreven om het op deze manier te doen. Maar geloof mij, voor een structureel en duurzaam herstel geldt “kleine stappen snel thuis”!
Ben je onverwacht in een stressvolle situatie beland…..een ruzie bijvoorbeeld…..herzie je agenda en neem direct rust!
Heb je een slechte nacht gehad? Kijk welke plannen je kunt uitstellen tot een ander moment (nee dat is geen afstel).
Op deze manier ben je tijdcontingent bezig in plaats van klachtcontingent.
Klachtcontingent betekent: De klacht is de baas!
Activiteiten verdeling: Zoveel mogelijk doen als het goed gaat en daarna niets meer doen/kunnen.
Pijn: heftige pijn op slechte dagen/momenten.
Stemming: somber, chagrijnig, prikkelbaar.
Tijdcontingent betekent: Jij bent de baas!
Activiteiten: actief blijven, maar op het goede moment stoppen.
Pijn: minder heftige pijn (geen hoge pieken).
Stemming: beter in je vel zitten.
Je hoeft niet bang te zijn dat je nooit meer veel zult kunnen doen als je gedoseerd te werk gaat. Ik kan je uit eigen ervaring vertellen dat ik heel veel gedaan krijg, maar met véél minder pijn en een beter humeur!! Sterker nog…inmiddels is mijn energieniveau zo ver toegenomen dat ik steeds meer gedaan krijg, zolang ik maar goed blijf doseren.
Het is een proces van vallen en opstaan. En misschien blijft dat voor altijd wel zo, want naarmate je herstel toeneemt kom je ook steeds nieuwe situaties tegen waarvan je nog niet weet hoe je lijf zal reageren. Voorzichtig proberen, bouw nieuwe dingen in kleine stapjes op, blijf luisteren naar je lijf.
Blijf vooral lief voor jezelf als het een keer mis gaat. Je hebt niet gefaald. Je doet het goed. Het hoort erbij. Trial & Error.
Constructief herstellen kost tijd maar het kost veel minder energie dan over je grenzen gaan.
Zo bouw je jouw belastbaarheid op, zonder je zenuwstelsel te overprikkelen!!
Je leert je lijf en je brein op deze manier dat de kust veilig is.
Je maakt iedere activiteit als het ware veilig. Het levert geen gevaar meer op dus hoeven er geen alarmsignalen verstuurd te worden. Dat betekent dat de sensitisatie langzaam kan uitdoven en de pijn kan afnemen! YES! YESY! YES!!
Daar wil je heen toch?
Wat ik eerder al schreef, neem er wel de tijd voor. Deze manier van veilige opbouw kost tijd. Gun jezelf een jaar de tijd om alles met mate te doen, tijdig afgewisseld met rust en dit voorzichtig uit te bouwen. Kijk na een jaar eens terug. Je zult je zomaar eens kunnen verbazen over wat je allemaal kan, met minder pijn en een beter humeur dan vroeger.
De Lepeltheorie
Het kan lastig zijn om aan mensen met een schijnbaar onbeperkte energievoorraad uit te leggen dat je behoedzaam met je energie om moet gaan. Voor hen zie je er tenslotte helemaal niet ziek uit en energiegebrek is hen onbekend. Om je hierbij te helpen heb ik in het werkboek een link toegevoegd naar The Spoon Theory / De Lepeltheorie. Een handige en praktische manier om uit te leggen hoe het is om dagelijks met jouw chronische pijnklachten en vermoeidheid om te moeten gaan.
Het origineel is in het Engels.
Ik heb zowel de Engelse versie als de Nederlandse vertaling aan het werkboek toegevoegd.
Als het je helpt, download dan de weekschema’s uit het werkboek. Eentje om in te vullen hoe je weekschema er NU uitziet. Op de andere vul je in hoe je zou willen dat je weekschema uit gáát zien. Experimenteer hier mee. Verander je weekschema zo vaak je wilt met het voortschrijdend inzicht dat zich de komende weken zal aandienen.
Heb je niks met weeklijstjes invullen….dan kun je dit natuurlijk laten voor wat het is.
Wil je weten of er een verband bestaat tussen je energieverdeling en je pijnklachten? Doe dan eens de week-challenge! Door een week lang, elke dag een cijfer te geven aan de 4 categorieën ontstaan er 2 grafieken. Wat valt je aan het eind van de week op? Uiteraard kun je deze grafiek zo vaak invullen als je wilt om een langer verloop van je “energie vs klachten” te kunnen monitoren.
Werkboek
Klink hier voor De lepeltheorie (Engelse versie)
Klik hier voor De Lepeltheorie (Nederlandse versie)